6 cuốn sách hay về biên dịch giúp người đọc hiểu rõ hơn về biên dịch, bao gồm các khái niệm và thuật ngữ, quy trình và mẹo biên dịch.
Hướng dẫn kỹ thuật biên dịch Anh – Việt Việt – Anh
Dịch là một nghề nghiệp. Nghề dịch có hai ngành khác nhau rất cơ bản. Đó là dịch viết hay biên dịch (translation). Nếu chúng ta cho rằng dịch viết phải tầm chương trích cú thì dịch nói phải đủ ý và rõ ràng. Mỗi loại dịch lại có những tiêu chí riêng đối với người dịch. Chẳng hạn dịch viết đòi hỏi người biên dịch (translator) có khả năng khai thác tư liệu một cách phong phú và đa dạng thì dịch nói đòi hỏi người phiên dịch (interpreter) phải có trí nhớ tốt (good memory), đặc biệt là trí nhớ tạm thời (short term memory). Đồng thời mỗi loại dịch lại có một số kỹ thuật riêng để thực hiện nhiệm vụ dịch thuật.
Ngành phiên dịch có hai loại hình khá khác biệt: dịch đuổi (consecutive interpreting) và dịch song song (simultaneous interpreting). Trong loại hình dịch đuổi, phiên dịch đợi cho diễn giả (speaker) nói hết một đoạn ngắn đủ nghĩa, dừng lại, rồi mới bắt đầu dịch. Cứ như vậy phiên dịch “đuổi” theo diễn giả cho đến hết cuộc nói chuyện.
Trong loại hình dịch song song, phiên dịch được trang bị tai nghe (headphone) để nghe diễn giả nói, nói đến đâu phiên dịch dịch đến đó. Đại biểu cũng thường dùng tai nghe (headphone, earphone) để nghe lời dịch, thông qua một hệ thống thiết bị dịch song song (interpreting facilities). Theo cách dịch song song phiên dịch có khi chỉ đi sau diễn giả một câu..
Thực Hành Biên Dịch Hiệu Quả
Cuốn sách này cung cấp các phương pháp biên dịch hiệu quả được phát triển dựa trên nghiên cứu lý thuyết dịch thuật và đặc biệt là kinh nghiệm giảng dạy, biên dịch và phiên dịch của tác giả. Yếu tố lý thuyết sẽ không được giải thích vì mục tiêu chính là tập trung vào phát triển kỹ năng.
Luyện Dịch Văn Chương Anh – Mỹ
Văn học thế giới có những tác phẩm vượt thời gian, không gian. Để có được cú đúp “vượt” ấy, “văn tài – văn tình” của các nhà văn đã tạo được tương tác thuận chiều không chỉ với độc giả cùng thế hệ mà còn với cả đời sau mà các nhà văn Anh – Mỹ như W. Faulkner, E. Hemingway, Irwin Shaw, W. S. Maugham, … đã đạt được. Nếu là người thích văn chương, chắc bạn đã đọc những tác phẩm đã được dịch sang tiếng Việt của các nhà văn ấy. Qua những tác phẩm này, ta thấy được những nét tinh tế về tâm lý, triết lý sống, những dục vọng… trong cuộc sống thông qua ngôn từ đậm chất văn chương.
Thế nhưng dịch thuật là nghệ thuật chuyển đổi và sắp xếp ngôn từ mới (thứ hai) dựa vào nguyên tác sẽ có nhiều cách dịch khác nhau. Sách này vừa cung cấp nguyên tác vừa gửi đến bạn một cách dịch để dễ dàng so sánh và đối chiếu để tìm ra cái đẹp, cái chính xác của tác phẩm dịch.
Ngoài ra, bộ sách cũng giúp cho các sinh viên chuyển ngữ về kỹ năng dịch thuật và thuận lợi trong việc thảo luận hoặc bình luận và các nhân vật trong tác phẩm.
Cuối mỗi bài dịch có phần ghi chú từ vựng nhằm giúp cho người đọc dễ dàng đối chiếu với phần dịch gợi ý.
Dịch Thuật Và Tự Do
”Tri thức là sức mạnh”. Tri thức là nền tảng phát triển của xã hội. Nhận định này từ lâu đã được thừa nhận như một chân lý. Nhưng khi bước chân vào hội nhập thế giới, người trẻ Việt Nam bỗng thấy mình trắng tay trước di sản trí tuệ của nhân loại. Trước bối cảnh đó, không còn cách nào khác là phải nhanh chóng đưa tinh hoa tri thức thế giới về khoa học, kỹ nghệ, kinh tế, xã hội, giáo dục, văn hóa… về thông qua việc biên dịch những cuốn sách chuyên ngành tốt nhất ra tiếng Việt.
Kinh nghiệm của Nhật Bản cho thấy, việc hiện đại hóa nước Nhật đã được bắt đầu bởi việc biên dịch các sách khoa học và triết học phương Tây ra tiếng Nhật, khởi đi từ nửa sau thế kỷ XVII và kéo dài từ đó đến nay. Nếu không có cuộc dịch thuật này, nước Nhật đã không thể hiện đại hóa thành công và phát triển thành cường quốc được cả thế giới ngưỡng mộ.
Với cách trình bày khoa học nhưng đơn giản cho các vấn đề chuyên môn, cùng một văn phong trong sáng, nhiều chỗ gần gũi như văn nói, Dịch Thuật Và Tự Do không khô khan và đi quá sâu vào những lãnh vực liên quan (như các lý thuyết ngôn ngữ học, thuyết nữ quyền), nhưng vẫn giúp bạn đọc nhìn rõ ra thế giới dịch thuật một cách toàn diện – bao gồm: dịch văn chương, dịch tin tức và báo chí, dịch âm thanh và hình ảnh cho phim, thuyết cảm ý trong dịch nói và dịch viết, phân biệt dịch chuyên ngành và không chuyên ngành, đạo đức dịch thuật…, cùng những vẫn đề hiện còn tranh cãi và cần tìm hiểu của nó. Phần thư mục tương đối chi tiết ở cuối sách có thể thỏa đáp nhu cầu tra cứu mở rộng của người đọc.
Từ Điển Anh Việt 300.000 Mục Từ Và Định Nghĩa
Cuốn từ điển này sẽ cung cấp đến bạn đọc:
- Hàng trăm chú thích nhằm hướng dẫn cách dùng từ đúng trong tiếng Anh
- Có các từ ngữ chuyên ngành dùng cho học sinh sinh viên và các chuyên gia nghiên cứu
- Có bổ sung và cập nhật nhiều từ mới
- Có hình minh họa ở những từ cần thiết
- Từ ngữ thông dụng.
- Bổ sung nhiều từ chuyên ngành.
- Trình bày đơn giản, rõ ràng.
- Tiện dụng trong tra cứu, dịch thuật.
Đặc biệt, từ điển còn cung cấp thêm một số hình ảnh minh họa giúp việc tra cứu trở nên thú vị hơn. Phần phụ lục cuối từ điển cung cấp thêm cho người dùng bảng động từ bất quy tắc và một số mục tham khảo khác.
Nhập Môn Nghiên Cứu Dịch Thuật
Nhập môn nghiên cứu dịch thuật là một tài liệu giáo khoa cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về những đóng góp chủ chốt trong lĩnh vực nghiên cứu dịch thuật
Munday dành mỗi chương sách cho một lý thuyết và áp dụng ngay vào các văn bản cụ thể để thử thách giá trị và tác dụng của lý thuyết ấy. Các văn bản này được chọn từ nhiều ngôn ngữ khác nhau như Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý…và đều có bản dịch tiếng Anh đi kèm.
Ông cũng phân tích nhiều loại văn bản: sách du lịch, sách dạy nấu ăn cho trẻ em, tiểu thuyết Harry Potter, Kinh Thánh, trích đoạn tiểu thuyết…và cả một bài diễn văn của Nghị viện Châu Âu.
Mỗi chương sách đều có những phần chính như sau:
- Liệt kê các khái niệm chính sẽ đề cập đến trong chương
- Giới thiệu một hoặc vài lý thuyết
- Các văn bản minh họa kèm theo bản dịch
- Tóm tắt chương
- Các ý tưởng thảo luận và các bài tập nên làm
Cùng với phần giới thiệu chung của tác giả và một danh mục phong phú các tài liệu và các trang web tham khảo, đây là một tài liệu giáo khoa có giá trị thiết thực và rất dễ sử dụng giúp người học có được một hiểu biết vừa sâu sắc vừa cân bằng về nghiên cứu dịch thuật.
